Bollen verlichting

Laatst gereedgekomen project is een stelsel van verlichtingsbollen in de woonkamer. Het begint met een gekromde holle balk waar alle bedrading doorheen loopt. Daaraan gekoppeld zijn uiteindelijk 16 bollen van verschillende diameters die enigszins gericht kunnen worden omdat ze aan twee punten ophangen. Normaal hangt een bol gewoon recht omlaag, maar door een extra ophangpunt te maken kan de bol iets gekanteld worden. Wel heb ik per bol eerst de keuze gemaakt tussen omhoog of omlaag gericht licht.

Het verzamelen van de bollen was een project op zich. Bollen zijn uit de mode en wat je nu in de winkel of online kunt kopen zijn bollen van 28 cm of van 15 cm diameter, en niets anders. Ik wilde meer diameters en dan kom je op het terrein van de vintage en retro winkels die oranje en groene bollen uit de jaren 60 en 70 verkopen. Maar dat wordt dan meteen als modern antiek gezien, met een overeenkomstig prijskaartje. Dat leek me niet de bedoeling dus heb ik marktplaats en ebay afgestruind tot ik een aardig divers assortiment bij elkaar had. Dat betekende zwarte, koperen, chromen en witte bollen met hier en daar een deuk en een diversiteit aan fittingen.

Niet erg want ik moest ze toch op kleur maken. Er werden extra gaten doorheen geboord en overal dezelfde kabeldoorvoeren en trekontlastingen ingezet, die in kleur meegespoten zijn. Mijn oude decoratiespuitje kwam hier goed van pas. Ik heb op de warmste dagen van het jaar in de volle zon alles een kleurtje gegeven. De bollen die oorspronkelijk verchroomd waren gaven wel wat hechtingsproblemen, zelfs na grof schuren en primeren zijn ze erg kwetsbaar gebleven.

Mijn eerste gedachte was om van uit de bedradingsbalk per bol een draad omlaag te laten hangen en dan via een haakje in het plafond naar de bol te leiden. Maar al die draden omlaag gaven een erg rommelig beeld, ook nadat ik van zwarte draden was overgestapt op wit. Dus heb ik besloten de draden aan de bovenzijde uit de balk te laten komen. De gaten die ik al in de onderkant had geboord heb ik benut om een drukschakelaartje in te zetten. Elke lamp kan nu ook afzonderlijk nog een keer uitgezet worden. Zal niet veel gebruikt worden maar ze zitten er nu eenmaal, in kleur meegespoten met de balk.

Het bedraden en het inzetten van nieuwe fittingen was een aardige klus. Klassieke grote fittingen in de grotere bollen en kleine fittingen in de kleine bollen. Voor de lampen zelf heb ik gekozen voor ledverlichting. Ik was vooral bang dat ik teveel licht zou krijgen. Met 16 lampen kun je bijna een toneelverlichting maken, dus ik wilde zo klein mogelijke wattages. Het was natuurlijk toch een verrassing wat voor lichtbeeld het geheel zou gaan opleveren. Voor een deel heb ik gekozen voor lampen die met een afstandbediening te dimmen en van kleur te veranderen zijn. De prijs hiervan viel me mee, niet zo schrikbarend duur als de hue-lampen van Philips. Bediening kan ook nog via wifi maar dat lijkt me minder nuttig in dit geval. Ik ben terechtgekomen bij ledstrip-specialist.nl. Vlotte levering en volgens mij niet duur. Ik heb een afstandbediening waar ik een onbeperkt aantal lampen in 4 gescheiden groepen mee kan aansturen.

Achteraf had ik misschien beter kunnen kiezen voor lampen die traploos te variëren zijn tussen warm en koud wit licht. Daar heb je meer aan dan blauw of geel of rood licht. Ik kan dat er nog wel aan toevoegen want nog niet in elke bol heb ik al een lamp zitten, maar dat betekent wel weer een ander model afstandbediening er bij. Het fotograferen van gekleurde verlichting levert een vreemd resultaat op. Het lijkt wel of mijn camera zelf de kleur probeert te corrigeren. Sommige kleuren komen helemaal niet door en worden als wit weergegeven. Alleen extreem blauw of rood of groen is wel zichtbaar.

Tussendoor is ook het fries met putdekselafbeeldingen afgemaakt.

Boekenkasten

In april dit jaar heb ik mijn boekenkasten geplaatst. In mijn vorige huis stonden er drie, los van elkaar, en verschillend gedecoreerd. Ze waren wel alle drie opgebouwd volgens hetzelfde principe en met een zelfde maatvoering, met het idee ze ooit een keer aan elkaar te koppelen. Dat moment was nu aangebroken.
De constructie bestaat uit staande panelen die gemaakt zijn als een doos, ze zijn hol, opgebouwd uit een voor en achterplaat van triplex met ribben daartussen. Door de panelen zijn volgens een vast stramien gaten geboord van 22 mm waar buizen doorheen steken. Op de buizen liggen de plankjes waar de boeken op staan. Een opbouw die in het verleden zijn waarde heeft bewezen en die zo ontstaan is uit onvrede met doorzakkende houten plankjes van kasten die zo te koop zijn.

Voor de kast voor de achterwand moest ik van twee kasten één zien te maken. De ene had een decoratie gebaseerd op een boomschorstekening van een Afrikaanse Pygmeeënstam, en de andere een schildering die nagemaakt is van de Lonely is an Eyesore plaat op het 4AD label, een ontwerp van Vaughan Oliver. De Pygmeeën moesten er aan geloven en werden overgeschilderd met een kleurverloop van groengrijs naar crèmewit met hier en daar een veeg roze. De omslachtige opbouw van de eerste kast die ik ooit maakte, waarbij ik de triplex dozen beplakt had met horrengaas dat later weer grotendeels dichtgeplamuurd werd, heb ik nu niet meer toegepast. Ongeveer hetzelfde effect is nu bereikt door te plamuren met acrylverf waar zilverzand doorheen gemengd is. Aangevuld met de niet genoeg te prijzen Alabastine allesvuller, die je werkelijk overal voor kunt gebruiken, zelfs voor meer dingen dan Alabastine zelf ooit zal kunnen bedenken. Ik ben intussen wel een grootverbruiker geworden.

Voor het koppelen van de buizen heb ik bussen met binnendraad en bussen met draadeind M12 gemaakt. De delen kunnen als een systeem in elkaar geschroefd worden. Het moet wel in delen omdat het anders te groot en te zwaar zou worden om mee te kunnen manoeuvreren.
Het was even zoeken naar een combinatie van onderdelen die precies in elkaar pasten. Een buis van een oud ledikant paste precies in de binnenmaat van de 22 mm verwarmingsbuis. Daarin ging weer een messing plug. Alles aan elkaar gekit met 2 componenten polyurethaan.
Het eerste deel van de kast kon op zijn plaats gezet worden.

Bij het weghalen van de kasten uit mijn vorige huis bleken een paar flinke scheuren in de muur te zijn ontstaan. Het was alles bij elkaar toch een beetje te zwaar geweest blijkbaar. Om in de nieuwe situatie het gewicht te reduceren heb ik niet langer gebruik gemaakt van de mooie draadglazen plankjes waar glashandel van der Kriek destijds zo zijn best op heeft gedaan. Een paar honderd plaatjes draadglas van 40 x 40 cm vertegenwoordigen een groot gewicht.

Een klein deel van de draadglazen plaatjes, vlak voor hun droevige einde.

Met pijn in het hart heb ik ze in scherven gegooid in de glascontainer van de vuilstort in Lopik. In plaats daarvan zijn de plankjes nu van 4 mm MDF, beschilderd alsof het roestig staal is, om toch in industriële sferen te blijven.

Tweede boekenkast

De tweede kast werd een iets omvangrijker project. Ik had niet genoeg panelen dus moesten er een stuk of vijf bijgemaakt worden van de in totaal 13. De bestaande panelen moesten verlengd worden omdat ik ze tot aan het plafond door wilde laten lopen. Dat leverde ook een extra plankje op. Ze waren al korter dan die van de eerste kast omdat ze in een kamer stonden waar het plafond lager was. Bovendien had ik twee smalle panelen nodig die voor de afgetimmerde schoorsteen kwamen te staan. Dat gedeelte van de kast heeft smalle plankjes waar alleen kleine boekjes kunnen staan. Eindelijk wel een mooie plek voor de Churchill biografie en voor de serie symboliek in de kunst.

Ik heb er voor gekozen om deze panelen niet te beschilderen maar te beplakken met behang. Ik heb behang laten printen met een eigen afbeelding. Het is een collage van eigen foto's, voornamelijk detailopnamen van spoorwagons die ik ooit gefotografeerd heb op rangeerterrein Kijfhoek, aangevuld met vergane glorie in de Londense Docklands. Het laten printen van behang is wel een succes. Dat ga ik nog vaker laten doen. Pluim voor repro van de Kamp. Zie hun website www.repro.nl. Het behang is zeer mooi, dik glasvliesbehang, de kleuren zijn prima en de banen sluiten precies op elkaar aan. Als ik nou ook nog heel goed zou kunnen behangen dan was het echt perfect geworden.

Het beplakken van de panelen met fotobehang

De keuze van de lijm was wel even lastig. De bestaande panelen waren geschilderd en daar kon geen gewoon behangplaksel op gebruikt worden. Het behang viel er gewoon af. Uiteindelijk is het een combinatie geworden van lijm voor vinyl voor de grote vlakken en houtlijm voor de kopse kanten.
Van de afbeelding is niet veel meer te zien nu het klaar is. Eigenlijk jammer dat er boeken in staan.

 

 

Toch een kroonluchter

Het is lang geleden dat ik voor het laatst iets geschreven heb over de vorderingen in huis. Ik had even een aansporing nodig. Die kwam dit weekend in de vorm van een oude schoolkameraad die ik meer dan 30 jaar niet had gezien en die me kwam opzoeken. Dan besef je weer eens wat je gedaan hebt en wat je nu aan het doen bent. Daarom wat achterstand inhalen.
Ik heb uiteindelijk mijn kroonluchter toch maar zelf gemaakt. Ik kon niets kopen dat ook maar in de verte leek op wat ik wilde hebben, dus dan zit er niets anders op.
Even een paar woorden over de constructie en de bouw. Niet dat ik verwacht dat iemand hem wil nabouwen maar mocht dit toch het geval zijn dan moet hij of zij maar even contact opnemen voor een meer gedetailleerde beschrijving. Alleen al het uitzoeken welke materialen geschikt zijn is een hele onderneming.

De hoogte is 1.30 meter, de lengte/breedte ongeveer 2.00 bij 1.80 meter. Er zitten 26 led lampjes in van 12 Volt, 1,3 Watt en het geheel is met een afstandbediening dimbaar. Ik ben begonnen met een PVC buis van 75 mm. Daar zijn gaatjes in geboord waar draden doorheen steken. Naar elke bloem gaan 3 draden, 2 draden (installatiedraad 1,5 en 2,5 mm2) die meteen gebruikt worden voor de stroomtoevoer en 1 stevige ijzerdraad die de eigenlijke constructie vormt. Hier en daar nog een extra ijzerdraad voor ondersteuning en om te voorkomen dat een tak gaat kantelen. Er zijn ook nog sprieten die zo maar de ruimte in steken. Ze vervullen alleen een rol in de vormgeving.

De stroomvoerende draden komen allemaal samen binnen in de buis. Dat zijn er twee per lampje dus in totaal 52 draden en het is een heel gepruts om dat allemaal met lasdoppen met elkaar te verbinden tot er uiteindelijk twee overblijven die naar boven doorgaan. Het bovendeel, waar de lamp aan hangt, is een metalen tafelpoot die met een centreerring in de buis gemonteerd is.
Aan de uiteinden van de draden komt een fitting. Dit zijn G4 fittingen waar lampjes in gaan met twee dunne pennetjes. Elke fitting zit in een PVC buisje die op de maat van de fitting uitgeboord is. Na het solderen van de draden aan de fitting heb ik de buisjes volgegoten met 2 componenten epoxy zodat er niets meer mee kan gebeuren en er geen kortsluiting kan ontstaan.
Al het lastige werk was daarmee gedaan. Na het dicht maken van de buis kon hij rondom zwart worden gespoten. Dat moest bij mij op het dak. Nog een hele toer om het grote gevaarte door een deur heen, trap op en door het dakluik te krijgen. Maar in dit stadium is alles nog redelijk flexibel en buigbaar. Ik heb er zes spuitbussen zwart op leeggespoten. Het meeste gaat er naast of waait weg.

Het maken van de bloembladen. De bloemen zijn van karton. Het oude vertrouwde etalagekarton voldeed het beste. Eerst zijn de rechthoekige vellen in het midden voorzien van een gat van 19 mm, de maat van de PVC buisjes waar  de bloem later omheen gaat. Dan op 4, 5 of 6 plaatsen ingeknipt naar het middelpunt toe. De delen een paar millimeter over elkaar gelijmd met houtlijm en na droging rondom in een leuk vormpje geknipt. Er zijn geen twee bloemen hetzelfde. Als laatste het gat in het centrum nog verstevigd met een lexaan ringetje want ik was bang dat het toch te zwak zou worden.

Bij de afwerking heb ik structuur aangebracht met moulding paste, dat ik tot mijn verbazing gewoon hier in Schoonhoven kon kopen bij de hobbywinkel. Dit zorgt voor reliëflijntjes die van het centrum naar de rand lopen. Het reliëf camoufleert meteen de plakranden. Rood afgewerkt met een felle rode acrylverf. Ik heb hier en daar ook nog wat wit gebruikt maar achteraf had ik dat net zo goed niet kunnen doen want het effect is minimaal. In het hart van de bloem een kleine zwarte veeg gegeven met de spuitbus, om de overgang naar de zwarte lampfitting wat natuurlijker te maken.

Als ik het zo opschrijf is het eigenlijk vrij simpel. In werkelijkheid heb ik meer dan een maand geploeterd om het zo te krijgen en ben ik op onderdelen ook wel eens opnieuw begonnen. Maar dan heb je ook wel een kroonluchter van formaat die de grote ruimte in de nok van het huis goed uitvult. Ook de hoeveelheid licht is goed, dat was toch een gok want ik had geen idee vooraf.
Intussen heeft een nieuw verlichtingsproject zich aangediend. Een stelsel van 14 verlichtingsbollen in de huiskamer. Waarover later meer.