Enschede - Roombeek - Grand Tour 26

Bezoek aan Enschede - 14 augustus

Ik dacht dat een dagje Enschede vooral zou gaan over het Rijksmuseum Twente, maar het grootste deel van de dag is opgegaan aan een bezoek aan de wijk Roombeek.

Roombeek

Roombeek is de wijk waar de vuurwerkramp heeft plaatsgevonden, nu precies 25 jaar geleden. De wijk is herbouwd uiteraard, en ik was benieuwd naar de architectuur. Dat had ik namelijk niet meer meegekregen. Wel wat er aan de wederopbouw voorafging. Ik heb destijds, in 2000 dus, een stedenbouwkundige blokjesmaquette gemaakt, waarop in een afwijkende kleur is aangegeven welk gebied getroffen was door de ramp. (waarom heb ik eigenlijk al die oude maquettefoto's bewaard? ze komen nu wel van pas).

Ik had me laten vertellen, of liever gezegd gelezen, dat de maquette nog bestaat (maquettes verdwijnen meestal in de container)  en wel in de collectie van De Museumfabriek, het tweede museum van Enschede ondergebracht in een verbouwde oude textielfabriek in de wijk Roombeek. Een museum met nogal slechte beoordelingen op internet dus ik was op het ergste voorbereid. Ik vond uiteindelijk dat het nogal meeviel, ik heb me best vermaakt daar, het is alleen niet meteen duidelijk waar het museum over gaat, het ene moment is het natuurhistorisch met opgezette dieren en skeletten, dan weer archeologie, dan gaat het weer over textiel en weefgetouwen, dan weer geschiedenis van Enschede en streekgeschiedenis. Dat komt omdat het een samenvoeging is van drie eerdere musea en ze hebben die collecties niet gescheiden gehouden maar door elkaar gehusseld.

Maar er zit ook wel humor in. Naast een wand met opgeprikte kevertjes zetten ze een Volkswagen kever. Dat is wel grappig toch? Maar het belangrijkste van alles, ik zag er onze eigen maquette terug. Een beetje vuil na 25 jaar en het fineer van de grondplaat is nogal verkleurd, donkerder geworden, maar verder nog in goede staat. De opdrachtgever voor ons was de ArchitectenCie met Pi de Bruin die als hoofdarchitect de wederopbouw van Roombeek heeft gecoordineerd.

 

 De maquette nu

 

Xylotheek van Lodewijk Napoleon 

Een van de leukste dingen in het museum vond ik de xylotheek van Lodewijk Napoleon. 
Definitie van Wikipedia:   
"Een xylotheek is een verzameling kistjes of doosjes in de vorm van een boek, met in elk kistje een beschrijving van de betreffende boom en wat gedroogde blaadjes, vruchten etc. Elk kistje is gemaakt van het hout van de betreffende boom en de rug van het kistje is beplakt met de schors van de boom."
En dat is dus precies wat het is. Deze xylotheek is gemaakt in opdracht van Lodewijk Napoleon voor de (nu niet meer bestaande) Gelderse Academie. Dus hij stond niet naast zijn bed.

 

Architectuur in Roombeek

 

Er zijn eigenlijk maar drie gebouwen die er uitspringen. Het hoogste gebouw in de wijk is woonblok Eekenhof van 9 verspringende verdiepingen met afgeronde vormen en ver uitspringende balkons. Ontworpen door architectenbureau Claus en Kaan, waar ik helaas niets positiefs over kan zeggen. Ze waren het enige bureau waar wij als maquettebouwers niet meer voor wilden werken. De stijl is volgens architectuurcritici een citaat van de Amsterdamse School architectuur van De Klerk. Citaat is architectentaal voor gepikt.

Tweede gebouwtje is gemaakt door Pi de Bruin zelf. Het is een waterzuiveringsgebouwtje met een voorgevel die als een schanskorf is gevuld met grote ruwe blokken glas. Eén van de grote stapstenen naar de gevel toe ging aan het kantelen toen ik er over heen liep waardoor ik nog bijna in die vijver kukelde. Het ging nog net goed. Minpuntje.

Derde gebouw aan het meest westelijke uiteinde van het plangebied is een gebouw dat de energieverzorging regelt voor de hele wijk genaamd 'De Stadshaard'. De afwerking van de gevels en de toren is geïnspireerd op Delfts blauw. Het gebouw is gemaakt door twee voor mij onbekende architecten van de ArchitectenCie. De geveldecoratie is van Hugo Kaagman (Dutch Street Art Pioneer noemt hij zichzelf).
Hele leuke website hierover:  http://www.kaagman.nl/index%20ce.htm
Overigens is De Stadshaard in 2010 bij een enquete verkozen tot lelijkste gebouw van Nederland. Waarom? Ik vind het wel mooi.

Woningbouw anno nu

De woningbouw is nergens zo makkelijk te duiden als hier want alles wat je ziet is van na 2000. Of van na 2004 ongeveer omdat er meestal vier jaar aan plannenmakerij en vergunningen aan de bouw vooraf gaat. 
Je kan wel duidelijk onderscheid zien tussen woningbouw eerste kwart van deze eeuw en het laatste kwart van de vorige eeuw. Er wordt nu weer meer gespeeld met vormen en kleuren in baksteenbouw. Geen eenkleurige vlakke gevels maar werken met reliëf, patronen, perforaties, kleurwisselingen, aparte gevelindelingen. Architecten spreken zelf graag van "verbijzonderingen". Wat een rotwoord eigenlijk, is er niets beters? Langs de museumlaan zijn stadsvilla's gebouwd door een hele reeks bekende en minder bekende architecten.

Natuurlijk heeft de vuurwerkramp een monument. Het is de betonnen funderingsplaat van het bedrijf waar het vuurwerk ontploft is. Ik kon het monument eerst niet vinden maar het is ook nogal plat, je kijkt er zo overheen. Beetje mager als monument. Bij de Bijlmerramp hebben ze tenminste iets gemaakt waar de bewoners zelf iets aan hebben bijgedragen.

Monument ?

 

Op het eind van de dag toch nog even binnengegaan bij Rijksmuseum Twente en als een Japanner door de zalen gesneld. Even vertraagd bij het zilverwerk, bij de werken in kwabstijl van Van Vianen.

 

 kleurincident

 

 Ook dit is Enschede