Reuzenvlammenwerper

In Frankrijk, en ook wel in Engeland, is de afgelopen weken nogal wat beroering ontstaan door de vondst van overblijfselen van een gigantische vlammenwerper, gebruikt door de Engelsen op het Somme-slagveld in 1916.
Krantenkoppen als: “Geheim terreurwapen van het Somme-slagveld ontdekt”, “Mametz op zoek naar een wapen dat uniek is op de wereld”, “De enige lange-afstands vlammenwerper uit de Eerste Wereldoorlog die nog bestaat op de planeet”, “Vijf jaar onderzoek leiden naar de precieze locatie van een immens apparaat”.
Die laatste kop zit nog het dichtst bij de realiteit. Peter Barton, bij sommigen bekend als de man van de tunnels en de mijnenoorlog, was in 2005 in een archief in Engeland bij toeval gestuit op het bestaan van het apparaat in kwestie. Om een spannend verhaal nog spannender te maken:
“Hij besloot op zoek te gaan naar het apparaat en gedurende lange maanden dook hij in tonnen archiefmateriaal, op zoek naar de kleinste aanwijzingen”. Vijf jaar later ging een team van 25 “archeologen en historici” van de universiteit van Glasgow op pad met de bedoeling een van de apparaten te localiseren en te bergen. Gewapend met kaarten, luchtfoto’s, grondradar en groot graafmaterieel is drie weken lang gezocht naar het enige overgebleven exemplaar.


Waar gaat dit nu allemaal over?
In de voorbereidingen van het grote Somme-offensief dat op 1 juli 1916 van start ging, hadden de Engelsen vier enorme grote vlammenwerpers ingebouwd in tunnels onder niemandsland, zogenaamde Livens Large Gallery Flame Projectors. Machines van 15 ton elk, 18 meter lang. In het grootste geheim waren tunnels gegraven waar de vlammenwerpers in werden opgesteld. Er was een ploeg van 300 man nodig om de machines te verplaatsen en ondergronds in elkaar te zetten, waarbij elk onderdeel in een ondiepe tunnel gedragen moest worden. Daarna begon het vullen met olie, vanuit honderden oliekannen.
Deze apparaten waren in staat om vuur te spuwen over een afstand van 80 tot 90 meter, dankzij een hogedruksysteem die een brandbare vloeistof door een sproeier spoot die net boven de grond uit stak. De apparaten waren niet zozeer bedoeld om veel tegenstanders te doden, maar produceerden een angstaanjagend effect “van iets dat nog nooit eerder was vertoond op het slagveld”. De tegenstander moest 30 seconden weggedoken gehouden worden in zijn eigen loopgraven om de Engelsen de mogelijkheid te geven ongehinderd de vijandelijke linies te bereiken. Langer kon ook niet want de apparaten waren na al die uren van voorbereiding slechts in staat om drie maal te vuren, waarbij elke vuurstoot maximaal 10 seconden aanhield.
Vier van deze apparaten werden ingebouwd, waarvan er twee voortijdig door Duits granaatvuur zijn uitgeschakeld. De twee andere zijn wel gebruikt op het moment van de aanval en hebben de Engelsen geholpen om de Duitse loopgraven met betrekkelijk weinig verliezen te bereiken. Deze twee apparaten zijn enkele dagen later gedemonteerd en naar verluid aan de Russen gegeven. Van de twee kapotgeschoten exemplaren is er een ontmanteld voor reserveonderdelen. De andere bleef achter in zijn ingestorte tunnel.

Dit laatste exemplaar nu is waar het om draait. De Glasgow University's Archeological Research Division denkt de resten te hebben gevonden, ten zuiden van Mametz, tussen de verbindingsloopgraven 71 en 72. Meerdere televisiezenders volgen de opgravingen, uit Engeland (Time Team en History Channel), Frankrijk en Canada.
Ook na de vondst gaat het project verder want het onderzoeksteam is van plan om deze zomer een nieuwe Livens Large Gallery Flame Projector te bouwen. Een werkend exemplaar, om de techniek te onderzoeken en de vreselijke impact te reconstrueren. Naderhand zal dit exemplaar worden overgedragen aan het Historial in Peronne.
Er schijnt maar één plaatje bekend te zijn van het vuurspuwende monster. Ik weet niet of het komt omdat de onderzoekers afkomstig zijn uit Glasgow, maar ik zie wel wat overeenkomsten met het monster van Loch Ness

http://pages14-18.mesdiscussions.net/pages1418/forum-pages-histoire/Generalites/mametz-recherche-unique-sujet_10344_1.htm#t77818

http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/howaboutthat/7697251/Secret-terror-weapon-of-the-Somme-battle-discovered.html

http://www.courrier-picard.fr/courrier/Actualites/Info-locale/Haute-Picardie/A-la-recherche-d-une-arme-unique-au-monde/Cinq-annees-de-recherches-pour-localiser-precisement-l-immense-engin

Aris de Bruijn
The Legermuseum Archives